Arşimet Burgu (MikroHES)

Arşimet Burgu, içinde çapı kendi çapından biraz daha küçük bir sarmal bulunan boş bir silindirdir. Burgunun Arşimet tarafından yapılan ilk tasarımı, düşük kottaki suyun daha yüksek kotlara pompalanması amacıyla olmakla beraber, son yıllardaki gelişmeler pompanın ters yönde ve enerji üretecek bir şekilde kullanılabilmesini sağlayacak yöndedir.

Burgu, enerjiyi, suyun moment yolu ile üreten geleneksel sistemlerden farklı olarak, suyun ağırlık etkisi ve burgunun yatay eksen ile olan açısına bağlı olarak üretir.

Burgular, 1 m ile 10 m arasındaki kot farklarında ve saniyede 0.1 ile 10 m³ su kapasitelerinde verimli olarak çalışabilmektedir. Bu da sistemin çok düşük debilerde bile etkin biçimde çalışacağını göstermektedir.

Etkin olarak çalışabilecek en büyük burgu 270 kW kapasiteye sahip olmakla birlikte, enerji üretimi için birbirine paralel olarak yerleştirilmiş birden fazla burgunun da aynı zamanda kullanılabilmesiyle MW seviyesinde elektrik üretimi gerçekleştirilebilmektedir.

Hidrodinamik (Arşimet) Burgunun Avantajları

• Arşimet burgu, yerleşim yerlerinin yakınında bile kurulabilir. Sistem pürüzsüz olarak ve sessizce çalışır.
• Kolay kurulur, yüksek ve değişken olmayan bir verimlilikte çalışır. Proje debisinin %10′unda bile oldukça yüksek verim katsayısına sahiptir.
• Kolayca, çok kısa bir sürede ve çevrede yaşayan insanlar rahatsız edilmeksizin kurulur. İşletme ve bakım maliyeti ‘sıfır’a yakındır.
• İzleme çalışmaları, uzaktaki bir bilgisayar üzerinden güvenli biçimde yürütülebilir.
• Tehlikeli inşaat işi gerektirmez. Kurulum için basit bir temel ve iki destek yeterlidir.
• Arşimet burgu, diğer sistemlerden farklı olarak basınç altında çalışmaz. Bu da balıkların bir yerden diğer bir yere hareket edebilmelerini sağlar. Balıklar burgunun içinden kolaylıkla geçebilirler. Balıkların diğer yöndeki hareketleri ise balık geçidi üzerinden sağlanabilir.
• Arşimet burgu oksijenlenmeyi ve suyun kalitesini artırır. Bu da balıkların üreme gelişmesini olumlu yönde etkiler. En düşük su hacminde burgunun üzerinde su toplanması nehir yatağının ve de canlı yaşamının korunmasına yardımcı olur.

Antakya Belediyesi tarafından Asi Nehri üzerinde kurulması planlanan Burgu HES, 2013 yılında NETSU tarafından projelendirilmiştir. Proje enerji üretim amacı ile gerçekleştirilecek olup tesis, 1 MW kurulu gücü ile Arşimet Burgu’nun dünya üzerinde bu kapasitede kullanıldığı ilk ve tek tesis olma özelliği taşıyacaktır.

Amasya Belediyesi tarafından Yeşilırmak Nehri Üzerinde Kurulan Burgu HES projesi 2015 yılında NETSU tarafından teslim edilmiştir. Rekreasyon amaçlı projede, 0.20 MW kurulu gücü ile Arşimet Burgu, alanın ve alandaki yapıların elektrik ihtiyacını karşılayacaktır.